Varis, bacaklarda meydana gelen toplardamar genişlemelerine verilen isimdir. Venöz yetmezlik olarak adlandırılan bu rahatsızlık çoğunlukla hareketsiz yaşam tarzı süren insanlarda görülmektedir. Yazımızın devamında sebepleri, belirtileri ve alınacak tedbirler gibi bir çok sorunun cevabını ayrıntılı bir şekilde bulabileceksiniz.
Hastalık toplardamar ve kılcal damarlarda ortaya çıkmaktadır. Asıl varis olarak adlandırılan rahatsızlık toplardamarlarda görülmektedir. Bu genişlemeler bir çok şikayete sebep olduğu gibi ilerlediği taktirde daha ciddi problemlere yol açacağından önlem alınmalı ve tedavi olunmalıdır.
Varis Neden Olur?
Kirli kanı temizlenmesi için kalbe taşımakla görevli olan toplardamarların içerisinde bulunan kapakçıklar çeşitli nedenlerle hasara uğradığı için varis rahatsızlığı meydana gelir. Peki ama bu kapakçıklar ne işe yarar? Kapakçıkların görevi yer çekiminden dolayı kanın aşağıda durmaması ve yukarı pompalanarak geri kaçmamasını sağlamaktır. Ancak kapakçıklar hasar gördüğünde maalesef işlevini tam olarak yerine getiremediği için kanın bir kısmı geriye kaçar ve burada birikerek damarların genişlemesine yani varislerin oluşumuna yol açar.
Varis Oluşum Sebepleri
En fazla görülen sebep bir çok sağlık probleminde de görüldüğü üzere genetiktir. Ailede anne veya babada özellikle de annede varis rahatsızlığı varsa kişide görülme olasılığı yüksektir. Diğer en sık görülen neden ise hareketsizliktir. Ayakta veya oturarak sürekli sabit olarak çalışan kişilerde yaygın bir şekilde görülmektedir. Bunun dışında çalışmadığı halde evinde herhangi bir sebeple sürekli oturan insanlarda da karşılaşılabilir. Bunların yanı sıra sigara ve alkol kullanımı, fazla kilolar, aşırı sıcak ortamlarda durma, gebelik, iş gereği fazla ağır kaldırma gibi faktörlerde varis oluşumunda rol oynayan etkenlerdir.
Kimler Risk Altında?
– Anne veya babasında varis hastalığı olanlar daha yatkındırlar. Ancak bu her anne babasında varis rahatsızlığı olan kişide maruz kalacak anlamını taşımaz. Ailesinde hiç damar genişlemesi görülmeyen kişilerde de ortaya çıkabilir.
– Uzun süre ayakta ya da oturarak çalışan ve mola vermeyen veya bacaklarını hareket ettirmeyen kişilerde sıklıkla görülür. Örneğin berberler, öğretmenler ve cerrahlarda görülebilir. Ayakta durduğunuz ya da oturduğunuz esnada ayaklarınızı ve bacaklarınızı hareket ettirerek ya da belli periyotlarda yürüyerek kan dolaşımına yardımcı olmanız gerekmektedir.
– Kadınlarda erkeklere nazaran çok daha fazla karşılaşılmaktadır. Bunun nedeni ise gebelik ve doğumdur. Gebelik sürecinde annenin beslenme alışkanlığının değişmesi, hareketlerinin kısıtlanması gibi etkenlerdir. Bir çok kişide doğum sonrasında varisler yok olabilir.
– Fazla kilosu olan kişilerin bacaklarına binen yükte fazla olduğundan kapakçıklar hasar görerek varisler ortaya çıkabilir. Bu sebeple fazla kiloların verilmesi sağlık açısından önemlidir. Fazla kilolar varis dışında da bir çok rahatsızlığa kapı açan etkenlerdir.
– Hamam, sauna, termal ve plaj gibi sıcak ortamlarda damarların genişlemesine sebep olduğundan bu sıcak mekanlardan olabildiğince uzak durulmalı ve çok sık ziyaret edilmemelidir. Duş sırasında da aşırı sıcak su maalesef damarların genişlemesine yol açabilir. Bu nedenle ılık su ile duş alınması tavsiye edilmektedir.
Varis hastalığı olan ya da olmasını istemeyen kişiler yukarıda bahsedilen maddelere uyduğu taktirde büyük oranda varisleri engelleyebilir.
Op. Dr. Rüştü Kalaç, 1989 yılında Ankara Tıp Fakültesinden mezun olmuş ve 1998 yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesinde uzmanlık eğitimini alarak Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı olmuştur. Şu an IDEA TIP Şişli'de ameliyatsız varis ve hemanjiom tedavisi uygulamaları gerçekleştirmektedir.